Gastblog door Cherique Pohl. Deze blog verscheen eerder op Restoranto.

Voedselverspilling: niemand doet het bewust, maar het gebeurt veel te vaak. Uit onderzoek is gebleken dat zo’n 13 procent van ons eten jaarlijks ongebruikt wordt weggegooid. Dit komt uit op ruim 40 kilo per persoon per jaar! In totaal verspillen we daarbij in Nederland wel 700 miljoen kilo voedsel weg dat eigenlijk nog goed is. Gelukkig is dit probleem te verhelpen, als iedereen een steentje bijdraagt. Voedselverspilling is namelijk eenvoudig te voorkomen. In artikel lees je de 21 beste tips om voedselverspilling tegen te gaan.

Statistieken

Vóór we de lijst met 21 tips tegen voedselverspilling aan je presenteren, eerst nog wat statistieken over voedselverspilling in Nederland.

• Restaurants in Nederland gooien elk jaar 83 miljoen borden aan eten weg, dat is 55 miljoen kilogram.
• De gemiddelde Nederlander gooit elk jaar 40 kilo eten weg.
• De gemiddelde Nederlander gooit elk jaar 57 liter drinken weg (koffie, frisdrank etc.).
• Voedselverspilling kost de gemiddelde Nederlander 145 euro per jaar. Stel dat je als 20-jarige geen voedsel meer zou verspillen bespaar je €9.000,-.
• Voedselverspilling is verantwoordelijk voor ongeveer 3,5 procent van de totale jaarlijkse uitstoot van broeikasgassen van de gemiddelde consument.
•  Brood wordt het meest weggegooid (23%), dan zuivel (17%) , dan groente (14,3%) en fruit (12%).
• Weggegooid eten wordt het meest weggegooid in het huisvuil (60%) en dan in de gootsteen (30%).

En dan nu de tips

Tip 1: Neem de THT-datum niet te serieus

Uit onderzoek van ‘Milieu Centraal’ is gebleken dat 58 procent van de Nederlanders het product na het verstrijken van de THT (tenminste houdbaar tot) -datum nog inspecteert om te beslissen of het nog bruikbaar is.16 procent gooit het product direct weg zonder ernaar te kijken. Dit percentage is natuurlijk veel te hoog! De THT-datum is slechts een indicatie tot wanneer een product nog ‘goed’ is. In plaats van deze datum letterlijk te nemen, is het beter om je eigen gevoel te volgen. Zie, ruik en proef of het product of nog goed is. Vaak is dit wel het geval en het is natuurlijk zonde om het product weg te gooien terwijl het eigenlijk nog goed is. Mocht het product na de THT-datum er anders uitzien, anders ruiken of raar smaken, dan is het product hoogstwaarschijnlijk bedorven en niet meer geschikt voor consumptie.

Tip 2: Gooi geen restjes weg

Het komt vaak voor dat je net iets meer hebt gekookt dan dat er gegeten wordt. Je eindigt dan met wat restjes, waarmee je vaak niet weet wat je ermee moet. Geregeld belanden deze restjes in de prullenbak, wat  zonde is!  Restjes zijn vaak nog prima te gebruiken. Van deze restjes kunnen nieuwe gerechten gemaakt worden, zodat je het niet hoeft weg te gooien. Minder voedselverspilling dus! Maak bijvoorbeeld van oud brood croutons, een omelet van aardappelrestjes, pastasalade van pasta of rijstepap van rijst!

Tip 3: Vraag om een ‘doggybag’ in restaurants

Een doggybag, of ook wel restorestjes of wegwerpbakje genoemd, is een bakje waarmee men resterend voedsel uit een restaurant mee kunnen nemen naar huis. Het eten uit een restaurant is vaak vers gemaakt en dus super zonde als het wordt weggegooid! Bestel voortaan niet meer dan nodig is in restaurants. Indien je ogen toch groter dan je maag waren tijdens het bestellen van het eten, dan is het vragen van een doggybag de perfecte oplossing.

Tip 4: Bekijk je voorraadkast voordat je boodschappen doet

Kijk voordat je naar de supermarkt gaat eerst in je (koel)kast omdat voorkomen dat je producten dubbel koopt. Het komt namelijk vaak voor dat je boodschappen hebt gedaan en er later achter komt dat precies hetzelfde product nog in je (koel)kast ligt.

Tip 5: Maak thuis een boodschappenlijstje 

Je kent het waarschijnlijk wel, boodschappen doen en thuiskomen met het drie dubbele aan producten dan dat je eigenlijk nodig had. Vaak gebeurt dit doordat je geprikkeld wordt door advertenties, of omdat je gewoon verschrikkelijk trek had! Maak voortaan een boodschappenlijstje als je naar de supermarkt gaat en haal alleen de producten die op jouw lijstje staan! Dit voorkomt dat je met te veel onnodige boodschappen thuiskomt. Deze boodschappen eindigen dan vaak (te lang) in de (koel) kast en bederven uiteindelijk.

Tip 6: Maak een foto van de binnenkant van je koelkast

Als alternatief van tip 4 en 5, kan je natuurlijk ook een foto maken van de binnenkant van je koelkast. Je kan dan precies zien wat je nog in huis hebt en wat je nog nodig hebt uit de supermarkt. Het maken van een foto is betrouwbaarder dan het onthouden van welke producten je nog in je koelkast hebt staan. 

Tip 7: Bewaar je voedsel op de juiste manier

Het bewaren van voedsel speelt ook een grote rol tegen het verspillend van voedsel. Het op de juiste manier bewaren van voedsel houdt dus in dat je voedsel goed sealt (in een bakje of met folie) en op de juiste temperatuur opbergt. Het is daarom aanbevolen om je koelkast op 4 graden te zetten zodat je het beste uit jouw producten kan halen en er langer van kan genieten. Wanneer je koelkast niet koud genoeg is ingesteld, zullen de producten daarin sneller bederven.

Tip 8: Ja-Nee Koelkaststicker

Ter aanvulling van tip 7 is er ook nog de Ja-Nee Koelkaststicker. Vaak is er onduidelijkheid of een product wel- of niet in de koelkast bewaard moet worden. Denk hierbij aan tomaten, appels, avocado’s en citrusvruchten. De Ja-Nee Koelkaststicker is een reminder voor op, of in je koelkast. Wanneer je je koelkast bijvult, zie je gelijk waar je de 12 veelgebruikte producten het beste kunt bewaren. Bij het Voedingscentrum kun je zo'n sticker bestellen.

Tip 9: ‘Hoe lang kan ik iets bewaren’ tool

Mocht het product dat je wilt bewaren niet op de bovengenoemde Ja-Nee Koelkaststicker staan, dan is er altijd nog de deze handige tool, ook van het Voedingscentrum. Via deze tool kan je gemakkelijk opzoeken waar en hoelang je dat specifieke product het beste kan bewaren. Wanneer je het product intypt, geef de tools je zelf suggesties. Wanneer je bijvoorbeeld ‘appel’ intypt, geeft de tool je suggesties zoals: ‘appel met schil’, ‘appel zonder schil’, ‘appelsap’, ‘appelflap’ en nog veel meer! Verder geeft de tool aan hoe lang een product meegaat in de koelkast, vriezer of op een schaal.

Tip 10: Kook niet te veel

Tijdens het koken heb je vaak niet door hoeveel je eigenlijk aan het maken bent. Vaak gebeurt dit bij het koken van pasta, wanneer je kookt voor twee personen maar eindigt met pasta voor een heel leger. Gebruik dus voortaan een maatbeker zodat je niet in verleiding komt om te veel te koken en uiteindelijk weg te gooien.

Tip 11: Schaf een ‘Eetmaatje’ aan

Wanneer je nog steeds niet weet hoeveel je nou precies nodig hebt om een maaltijd klaar te maken, is er altijd nog het Eetmaatje. Het Eetmaatje is een speciale maatbeker voor rijst, pasta en couscous. De porties zijn eenvoudig af te lezen op het Eetmaatje. Zo kan je voedselverspilling tegen te gaan, door niet meer te koken dan nodig is. Verder zorgt het Eetmaatje ervoor dat je de aanbevolen hoeveelheid per persoon eet. Dit is uiteindelijk goed voor het milieu, je gezondheid en je portemonnee! Ideaal dus.

Tip 12: FIFO (first in – first out)

Bekijk wat het langst in de (koel)kast ligt en gebruik deze ingrediënten eerst voor je volgende maaltijd. Dit voorkomt dat je producten bederven en niet meer te gebruiken zijn. Vaak is de verleiding groot om producten te gebruiken die het meest recent in je (koel)kast komen. Wanneer je eerste de producten gebruikt die het langst bewaard zijn, voorkom je voedselverspilling in je huis.

Tip 13: De Koelkastklem

Mocht je een slecht geheugen dan is er altijd nog de Koelkastklem. De Koelkastklem is een hulpmiddel om restjes eten niet te vergeten.Deze klem kan je op een plank in je koelkast schuiven. Op deze plank zet je jouw restjes, kliekjes en ander eten dat snel op moet. Wanneer je de koelkast opentrekt, zie je gelijk welke restjes je nog hebt en je dus moet gebruiken. Superhandig dus! Bestel hier jouw eigen Koelkastklem.

Tip 14: Sharing is caring!

Mocht je weer eens teveel gekookt hebben of te veel afgehaald hebben, geef dit dan weg in plaats van het weg te gooien. Met je overgebleven maaltijd kan je altijd wel iemand blij maken! Deel het bijvoorbeeld met je oma, buurvrouw, of beste vriend(in). Zo ga je voedselverspilling tegen en maak je ook nog eens een medemens blij. Win-win situatie dus!

Tip 15: Voer de geitjes

Mocht je oma, buurvrouw of beste vriend(in) geen trek hebben in jouw restjes, dan is de kinderboerderij altijd een optie. Veel kinderboerderijen waarderen jouw voedselrestjes enorm voor hun geitjes. Het is wel belangrijk om te controleren of het voedsel wel geschikt is voor hen. Vraag het daarom eerst aan het personeel op de kinderboerderij.

Tip 16: Steun de lokale voedselbank

Mocht je thuis nog ongeopend voedsel hebben in je opbergkast, dan is dit van harte welkom bij de voedselbank! Er zitten wel strikte regels vast aan het doneren van voedsel bij de voedselbank. Huisgemaakte gerechten zoals jam, soep of nasi kunnen zij niet aannemen in verband met de wetgeving. Verder komen producten waarvan de verpakking al geopend zijn niet in aanmerking om diezelfde reden. Jouw bijdrage wordt enorm gewaardeerd, sinds zij altijd wel voedsel en financiële donaties kunnen gebruiken.

Tip 17: Kies voor diepvriesmaaltijden

Mocht je een onregelmatig leven hebben, dan zijn diepvriesmaaltijden ideaal voor je. Deze maaltijden kan je benutten wanneer dit jou uitkomt, maar je kan deze ook nog laten liggen wanneer je plannen weer veranderen. In verhouding bevatten diepvriesmaaltijden vrij veel vitaminen en mineralen, sinds verse voeding vaak hun voedingswaarden verliezen na een aantal dagen. Doordat de maaltijden ingevroren zijn blijven de voedingswaarden zoals vitaminen en mineralen langer goed.

Tip 18: Koop ‘oudere’ producten in de supermarkt

Wanneer je iets koop in de winkel (en dus ook supermarkt), wil je graag dat het product in perfecte staat is. Alhoewel, om voedselverspilling tegen te gaan, is dit niet echt handig. Durf voortaal ook minder mooie groente en fruit in je mandje te leggen. Vaak vinden mensen het uiterlijk van een soort groente niet mooi, omdat deze te krom is, of de kleur niet mooi genoeg. Dit is zonde, want deze groente en fruit zijn even goed (en lekker) als de ‘perfecte’ varianten. Wanneer niemand deze producten kopen, belanden deze uiteindelijk in de afvalbak.

Tip 19: Kweek je eigen groente en fruit

Wanneer je je eigen groente en fruit kweekt, heb je het hele proces zelf in de hand. Dit voorkomt dat je weer te veel groente of fruit inslaat bij de supermarkt. Voor het kweken van je eigen groente en fruit heb je geen achtertuin nodig ter grootte van de tuinen van Versailles. Een eigen moestuintje hoeft amper plek in beslag te nemen. Echter hoef je hiervoor ook geen tuin te hebben, sinds het vaak ook mogelijk is om ze binnenshuis te kweken.

Tip 20: Maak een smoothie van overgebleven fruit

Wanneer je geen tijd hebt gehad om je fruit op te eten, of simpelweg te veel fruit hebt gehaald, dan is er altijd nog de optie om er een smoothie van te maken. Erg makkelijk en ook nog eens superlekker! Stop het overgebleven fruit (en eventueel groente) in een blender of een speciaal smoothie apparaat et viola! Perfect om voedselverspilling tegen te gaan en ook nog eens een lekker gezond drankje.

Tip 21: Voedselverspilling apps

We sluiten deze lijst af met misschien wel de leukste tip tegen voedselverspilling: (uit) eten met korting.

In de Restoranto app vind je restaurants de gerechten die bijna over de datum gaan met een flinke korting verkopen. De app is live in Rotterdam en Amsterdam en is gratis te downloaden. Een andere leuke app tegen voedselverspilling is TooGoodToGo.